Prof. dr. Rik Schrijvers, allergoloog: “Zo’n label voor allergieën blijft aan mensen kleven, maar is bij nadere inspectie vaak niet correct, zeker als het gaat om penicilline. Heel wat zogenaamde allergische reacties blijken vaak gewoon nevenwerkingen.”
“Misschien kreeg een patiënt inderdaad een schimmelreactie na het gebruik van antibiotica, maar dat staat niet in verhouding tot het weigeren van een levensreddend antibioticum als het nodig is. Die lange lijst van allergieën in een medisch dossier blijkt zo soms een groter gevaar dan het risico op de allergische reactie zelf.”
Allergielabels nuanceren
Artsen en verpleegkundigen houden zich – terecht – strikt aan het allergielabel. “Daarom raden wij aan om patiënten met meerdere allergielabels in het medisch dossier door te verwijzen voor een raadpleging bij de allergoloog. Het is aan ons om, waar mogelijk, het kaf van het koren te scheiden”.
Een eerste onderzoek van doctorandus Liesbeth Gilissen ging na hoe vaak een allergielabel voor antibiotica voorkomt bij gehospitaliseerde patiënten in UZ Leuven. Hoewel internationaal wordt aangenomen dat zo’n allergie voorkomt bij 15 tot 20 procent van de patiënten, blijkt het in UZ Leuven maar om 3 tot 7 procent te gaan.
“De onderzoekers interviewden vervolgens huisartsen, apothekers en patiënten en spoorden zo tegenstrijdigheden in het medisch dossier op. Met die eenvoudige bevraging konden we al een derde van de antibiotica-allergielabels verwijderen of nuanceren, zodat die patiënten in de toekomst meer antibioticakeuzes hebben.”
Coronavaccins
De relevantie van een goede allergologische raadpleging werd afgelopen jaar nog duidelijk toen heel wat patiënten op consultatie kwamen of advies vroegen omdat ze allergisch zijn voor een vaccin. “Blijkbaar kregen veel mensen het advies om nooit meer een vaccin te laten zetten nadat ze ooit een allergische reactie gekregen hadden, soms decennia geleden.
“Die patiënten bleven tot nu toe onder de radar, maar hun allergielabel werd plots actueel door de coronavaccins. Veel van die labels hebben we kunnen preciseren of ontkrachten, waardoor de overgrote meerderheid van die patiënten wel een coronavaccin kon krijgen.”
Digitale tool
Het team van professor Schrijvers werkt ondertussen aan een slimme digitale tool die zorgverleners in de toekomst zal begeleiden in het kritisch beoordelen van een allergielabel. “We hopen de tool te kunnen uitrollen in de loop van 2022-2023. Want het in vraag stellen van allergielabels is niet alleen belangrijk voor de patiënten zelf, maar ook voor het voorkomen van resistente kiemen. Studies tonen bovendien aan dat allergielabels langere periodes van ziekte en hogere ziektekosten veroorzaken.”